مطمئن باشید که اگر طراحی داخلی داروخانه به شکل حرفه‌ای انجام شده باشد در ارائه‌ی خدمات بهداشتی و درمانی و عملکرد کارکنان نقش بسزایی خواهد داشت. تصور کنید وارد یک داروخانه می‌شوید که از همان ابتدا شلوغی و نابه‌سامانی به چشم‌تان می‌خورد، رفت‌وآمد به سختی انجام می‌شود یا این‌که نور و روشنایی لازم وجود ندارد بماند که در کل تصویر بصری خوبی از چیدمان محصولات در قفسه‌های دارو یا بخش دراگ‌استورها هم وجود ندارد آیا حس بی اعتمادی به شما دست نمی‌دهد؟
به طور کلی داروخانه مکانی برای عرضه دارو است که گاهی تحت عنوان دو کلمه فارمسی (Pharmacy) و دراگ استور (Drugstore) نامیده می‌شود. تفاوت اصلی در این کلمات نوع محصولاتی است که در آنها ارائه می‌شود فارمسی به سبکی از داروخانه اطلاق می شود که در آن فقط دارو توزیع می‌شود؛ اما دراگ‌استورها علاوه بر دارو، محصولات آرایشی، بهداشتی، کمک‌های اولیه و مواردی از این دست را نیز عرضه می‌شوند.
با این توضیح باید بگوییم که هدف از طراحی داخلی داروخانه و دراگ استور‌ها ایجاد فضایی راحت و در دسترس برای آسایش بیماران و کاربران است تا به این ترتیب به بهبود کارایی و گردش کاری متعادل برای ارتقاء عملکرد کارکنان کمک شود. ما در شرکت معماری شیپ، با تغییر در سیستم‌های طراحی و با افزودن راهکارهای کاربردی به صورت تخصصی و هوشمندانه، کاربری فضا و دکور داروخانه شما را بهبود می‌بخشیم، برای این منظور هم در ادامه قصد داریم برای آشنایی شما به بررسی بایدها و نبایدهای طراحی داخلی داروخانه و دکور داروخانه بپردازیم.
طراحی پلان داروخانه در پلان طراحی داخلی داروخانه به رفع چالش‌های مختلفی فکر می‌شود و با توجه به آنها ممکن است داروخانه به طراحی مجدد نیاز داشته باشد. به طور مثال اگر کارکنان به طور مداوم در حال تردد هستند و رفت و آمدهای پرتداخل با دیگر کارکنان را دارند یا برای یافتن داروها دچار مشکل می‌شوند، برای دسترسی به قفسه‌ها و داروها نیاز به خم شدن بیش از حد یا استفاده‌ی زیاد از نردبان‌های بلند دارند و … این‌جاست که داروخانه نیاز به طراحی مجدد دارد و گاهی اگر لازم باشد، همه چیز باید تغییر کند.
مطالعات و تحقیقات متعددی نشان داده‌اند که تقریبا نیمی از اشتباهات دارویی نتیجه حواس پرتی یا وقفه در کار داروخانه‌ها است و این مشکلی است که می تواند از طریق طراحی مناسب پلان داروخانه کاهش پیدا کند و چه بسا به صفر برسد.
طراحی داخلی فضای داروخانه‌ها به دلیل این‌که با جان بیماران سروکار دارند از اولویت بالایی برخوردار است پس باید به درستی ساماندهی شوند. از طرفی به دلیل این‌که مراجعه‌کنندگان به اقشار درگیر با بیماری یا همراهان بیمار هستند به دلیل فشار روحی و تغییرات خلقی ناشی از استرس، این محیط نیازمند توجه بیشتر در طراحی و تسریع روند فعالیت‌ها و خدمات‌رسانی است.
در طراحی پلان داروخانه نحوه قراگیری قفسه‌ها، جانمایی پرسنل و میزها و کانتر ها نیز مورد توجه قرار می‌گیرد. در طراحی پلان همچنین باید به مسیرهای رفت و امد پرسنل و همچنین مراجعین توجه داشت تا گلوگاه ایجاد نشود و روند فعالیت کند نگردد.
تقسیم‌بندی فضا در طراحی داخلی داروخانه داروخانه‌ها به بخش‌های مختلف فضایی جهت عرضه‌ی محصولات متفاوت تقسیم می‌شوند و هر کدام از این بخش‌ها کارشناسان و متخصصین فروش خود را دارند که در نظر گرفتن فضاهای تفکیک شده برای ارائه خدمات بهتر از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.این بخش‌ها شامل موارد زیر است:
بخش ارائه نسخه و تحویل دارو بخش لوازم ارایشی و بهداشتی بخش مکملهای دارویی و انرژی زاها بخش تجهیزات پزشکی اتاق پزشک اتاق مشاوره فضای انتظار صندوق انبار متریال و رنگ در دکور داروخانه در دکوراسیون داروخانه، با توجه به سبک طراحی، متریال و مصالح مورد نظر و رنگ‌ها انتخاب می‌شوند. بیشترین متریال قابل استفاده در دکور داروخانه موارد زیر است:
ام دی اف و چوب ورق‌های کامپوزیت سنگ‌های کورین و کوارتز و شیشه میزها و کانترهای پذیرش و تحویل نسخه و قفسه‌ها معمولا از جنس ام دی اف ساخته می‌شوند که نسبت به متریال دیگر سبک‌تر، دارای تنوع رنگ بیشتر و از لحاظ هزینه اجرای دکور داروخانه مقرون به صرفه‌تر است.
رنگ در طراحی داروخانه از این جهت که یو فضای درمانی است از اهمیت ویژه‌ای دارد. یعنی انتخاب رنگ تاثیر بسیار زیادی در احساس آرامش مراجعین می‌گذارد. در این زمینه در انتخاب رنگ باید سبک طراحی داروخانه، موقعیت مکانی، محصولات جانبی و ….را در نظر گرفت. از آنجایی که در داروخانه‌ها داروهای موجود در قفسه‌ها، استندها و لیبل‌ها رنگ‌های متفاوت و متنوعی دارند، معمولا استفاده از رنگ‌های روشن در کنار رنگ سفید که نماد سلامت و پاکی است می‌تواند انتخاب مناسبی باشد.
طراحی داخلی داروخانه مدرن در طراحی و دکوراسیون داروخانه مدرن که امروزه بیشتر مورد توجه عموم قرار می‌گیرد معماران سعی می‌کنند فضاها را تا حدودی مینیمال طراحی کنند. استفاده از فرم‌های هندسی ساده، رنگ‌های زنده و عدم رعایت تقارن از جمله ویژگی‌های این سبک دکوراسیون داخلی است. در طراحی داخلی داروخانه مدرن معمولا از رنگ‌های روشن و خنثی استفاده می‌شود و مبلمان استفاده شده در این سبک طراحی داروخانه ساده است.
چیدمان و جانمایی در طراحی داروخانه برای سیرکولاسیون فضایی مناسب در طراحی داخلی داروخانه بهتر است کانتر ورودی و ارتباط با مشتریان از قسمت تحویل و ارائه داروها توسط داروساز به صورت مجزا در نظر گرفته شوند. به این ترتیب کارمندان می توانند ارتباط موثرتری با مشتریان برقرار و با دقت بالاتری مدارک و نسخه‌ها را بررسی کنند. در واقع وقتی کانتر ورودی که شامل سیستم‌های کامپیوتری، تلفن‌ها و حوزه انتظار و ازدحام بیماران است جدا می‌شود این امر به داروساز اجازه می‌دهد که مهم‌ترین کارها را انجام دهد و بدون حواس پرتی دارو را بدون وقفه حاصل از تداخل فعالیت‌ها آماده کند و در دسترس بیماران قرار دهد.
بنابراین تفکیک فضایی و مجزا نمودن حوزه‌های خدمات رسانی از اولویت‌های طراحی داخلی هر داروخانه‌ای است؛ چراکه موجب تمرکز بیشتر برای خدمت رسانی و جلوگیری از ازدحام و نارضایتی از اشتباهات دارویی و همچنین افزایش سرعت پاسخگویی به بیماران می‌شود.
برای طراحی پلان داروخانه باید چیدمان قفسه‌ها، منابع و تجهیزات مورد نیاز را در نظرگرفت و به تداخل حرکتی افراد برای استفاده چند نفر به طور همزمان از قفسه ها توجه نمود. این کار سرعت را بالا می‌برد و تمرکز را برای ارائه و یافتن داروی مورد نظر بیشتر می‌نماید.
ضوابط و استانداردهای طراحی داخلی داروخانه باید محل استقرار افراد با تابلویی مشخص شود و بخش تحویل نسخه در دید مراجعه کننده باشد تا به محض ورود محل قراگیری آن را تشخیص دهد. فضای بین قفسه‌ها و اجناس آرایشی و بهداشتی به صورتی باشد که مراجع به راحتی در فضا رفت و امد کند و فضای چرخش مناسبی داشته باشد. در نظر گرفتن فضایی جهت تست محصولات ارایشی و فضای مشاوره صمیمی و در دسترس جهت محصولات ارایشی به خریدار کمک می‌کند که ارتباط بیشتری با فضا برقرار کند و بیشتر جذب به خرید بشود و در نهایت رضایت بیشتری هم حاصل شود. فضای انتظار مناسبی برای بیماران در نظر گرفته شود . در طراحی فضای انتظار میتوان با استفاده از خلاقیت و بهره گیری از المانهای مختلف جذابیت ویژه ای به محیط داد. استفاده از مبلمان راحت و تمیز در دکوراسیون فضای انتظار بسیار تاثیرگذار است. داراخانه دارای انبار منطبق با اصول GPS و مجهز به یخچال ، دماسنج و رطوبت سنج باشد. در کلیه داروخانه ها بایستی فضای مشاوره دارویی تفکیک و مجزا می باشد. همچنین فضاهایی برای ساخت داروهای ترکیبی ،نسخه پیچی ، انتظار و استقرار بیمار و قفسه کتب رفرنس اختصاص داده شود کلیه ظوابط و مقررات امنیتی و ایمنی، اطفای حریق، مقررات ساختمانی و آسانسور و اخذ مجوزهای لازم در این خصوص و کنترل و نظارت دوره ای آنها توسط موسس رعایت شود. تابلو سردر و نام‌گذاری داروخانه باید فقط به نام موسس و فاقد هر گونه علائم تبلیغاتی بوده و به تایید دانشگاه رسیده باشد. استفاده از لوگوی مورد تایید و مشترک داروخانه های کشور بر اساس ظوابط بلامانع است داروخانه می تواند محل خاصی برای نصب پوستر های اطلاع رسانی برای فراورده های سلامت محور مجاز مشخص نماید. هرگونه معرفی فرآورده های سلامت محور در داروخانه صرفا با رعایت مقررات مربوطه مجاز می باشد. قفسه بندی ابعاد استادندارد، میز نسخه پیچی،تابلو و رایانه جهت ثبت مشخصات نسخ موجود باشد .چیدمان قفسه های دارویی بهتر است بر اساس خواص درمانی دارو و ترجیحا شکل بسته بندیها انجام گردد. برای کف و دیوارها از متریال بهداشتی استفاده شود و متریال کف داروخانه قابل شستشو باشد. وسایل گرمایشی و سرمایشی برای ایجاد شرایط مناسب جهت نگهداری داروها در نظر گرفته شود. تسهیلاتی مانند رمپ و یا بالابر برای جانبازان/معلولین در نظر گرفته شود. داروخانه امکان تهویه مناسب هوا را دارا باشد. درب ورودی الکترونیکی باشد و سیرکولاسیون فضا به گونه ای باشد که کاربر را به درستی و بدون سردرگمی به محل مورد نظر راهنمایی کند. نورپردازی مناسب و متناسب با سبک و رنگ و فضا و همچنین با توجه به ابعاد داروخانه نیز از الزامات طراحی داخلی داروخانه است. ابعاد استاندارد در طراحی داخلی داروخانه یادتان باشد که در طراحی داخلی داروخانه توجه به ابعاد و استانداردها باعث تعامل مطلوب بین کارمندان و مشتریان می‌شود.
در صورتی‌که ابعاد میز، ارتفاع پیشخوان داروخانه (کانترهای پذیرش و یا تحویل دارو)، ویترین های لوازم ارایشی و بهداشتی و همچنین ابعاد قفسه داروخانه مطابق استاندارد و بر اساس ارگونومی نباشد آسایش فیزیکی را صلب و در نتیجه بهره وری را پایین می اورد.
برای طراحی متناسب فضای داروخانه و رعایت استانداردهای ارگونومی و با توجه به گردش فعالیت ها از ابتدای ورود و پذیرش نسخه تا تحویل اقلام مورد نیاز باید سعی شود راهکارهایی را برای افزایش بهره وری، راحتی و قابلیت دسترسی آسان برای کاربران فراهم کرد.
برای طراحی داخلی داروخانه باید اصول و ضوابط طراحی داروخانه را در نظر گرفت و با در نظرگرفتن این اصول هر بخش را طراحی کرد.
منبع : شیپ
